Ευρυτανία: Ένας φυσικός παράδεισος σπάνιας ομορφιάς
Φύγαμε για road trip στα γραφικά χωριά της Ευρυτανίας..
Αλπικά τοπία, καταρράκτες, φαράγγια, λίμνες, δάση, γραφικά χωριά, ασύλληπτη φυσική ομορφιά σε έναν μόνο προορισμό. Η Ευρυτανία είναι ένας φυσικός παράδεισος βυθισμένος στα έλατα, στην καρδιά της Ελλάδας. Είναι μία από τις πιο ορεινές περιοχές της χώρας μας ιδιαίτερη γνωστή για το διάσημο Καρπενήσι, την μεγαλύτερη πόλη της και πόλο έλξης χειμερινού αλλά και εναλλακτικού τουρισμού. Η περιοχή λατρεύεται από φυσιολάτρες, πεζοπόρους, φωτογράφους αλλά και είναι κατάλληλη για ζευγάρια, παρέες με φίλους αλλά και οικογένειες. Εκτός όμως από το φυσικό πλούτο έχει και σπουδαία αξιοθέατα με μεγάλη ιστορία που μας ταξιδεύουν στον χρόνο.
Επισκεφθήκαμε την Ευρυτανία για πρώτη φορά και πραγματικά εντυπωσιαστήκαμε τόσο από την ομορφιά της φύσης, όσο και τις αμέτρητες επιλογές που έχεις να δεις αλλά και να κάνεις σε αυτόν τον τόπο. Βρεθήκαμε στην περιοχή αρχές Νοέμβρη αλλά ο καιρός θύμιζε καλοκαίρι με θερμοκρασία που μπορεί και να έφθανε και τους 30 βαθμούς. Με τον καιρό σύμμαχο λοιπόν μπορέσαμε και εξερευνήσαμε ένα μεγάλο κομμάτι της περιοχής φτιάχνοντας ένα πλήρη οδηγό για το τι μπορεί α κάνεις και να δεις σε αυτό το πανέμορφο μέρος της Ελλάδας.
Από που αξίζει να ξεκινήσεις
Αξίζει να ξεκινήσεις την περιήγηση σου στην Ευρυτανία από το μεγαλύτερη πόλη αλλά και πρωτεύουσα του νομού, το Καρπενήσι. Την ιστορική κωμόπολη που έλαβε μέρος στην επανάσταση του 1821 με αρκετά αξιοθέατα και ιστορικά μνημεία. Αν και για βάση του ταξιδιού μας επιλέξαμε το Μεγάλο χωριό, τη πρώτη στάση μας την κάναμε στο Καρπενήσι, μια πόλη γεμάτη ζωή και κόσμο. Με όμορφες πλατείες και εκκλησίες, με αμέτρητα καταστήματα αλλά και πολλές επιλογές για τη διαμονή σου το Καρπενήσι θα σε καταπλήξει. Αξίζει να κάνεις μια βόλτα γύρω από την κεντρική πλατεία για να δεις τα μνημεία, τους ανδριάντες του Αντώνη Κατσαντώνη και του Μάρκου Μπότσαρη –ηρώων της επανάστασης του 1821-, την παλιά εκκλησία της Αγίας Τριάδας, τα πλατάνια με τη βρύση. Ακόμη στην κεντρική οδό Ζηνοπούλου με τα στενά πεζοδρόμια λειτουργούν καφέ, μπαράκια, καταστήματα εξοπλισμού σκι και παντοπωλεία, όπου αξίζει να αγοράσεις τοπικά προϊόντα.
Τα παραδοσιακά – γραφικά χωριά της
Η Ευρυτανία είναι γεμάτη πανέμορφα χωριά αλλά μικρά κι άλλα μεγαλύτερα, όλα όμως με ξεχωριστή ομορφιά και ιστορία. Εμείς επιλέξαμε να μείνουμε στο Μεγάλο Χωριό και να το έχουμε ως βάση για να μπορούμε να εξερευνήσουμε την γύρω περιοχή. Ακόμη επισκεφθήκαμε το Μικρό Νέο Χωριό και το Μικρό Παλαιό Χωριό που βρίσκονται στην ουσία απέναντι και μόλις λίγα χιλιόμετρα από το Μεγάλο. Άλλωστε είναι από τα μέρη που αξίζει να επισκεφθείς πρώτα. Το Μικρό Παλαιό χωριό είναι ένα ιστορικό στολίδι της περιοχής, το 1963 σημαδεύτηκε από τι κατολίσθηση της 13ης Ιανουαρίου, όταν μετά από 13 μερόνυχτα συνεχούς βροχόπτωσης ένα μεγάλο κομμάτι από το βουνό αποκολλήθηκε και καταπάτησε τα περισσότερα σπίτια. Εκείνο το πρωινό της Κυριακής 13 Μικροχωρίτες έχασαν τη ζωή τους. Γρουσούζικος ο αριθμός 13 για τους κατοίκους της περιοχής, παρόλα αυτά οι κάτοικοι έβαλαν τα δυνατά τους και ανοικοδόμησαν και πάλι το χωριό τους, ενώ ήδη είχαν φτιάξει το Μικρό Νέο χωριό.
Επίσης χωριά – στολίδια που αξίζει να εξερευνήσεις είναι ο Γαύρος, με όμορφα παραδοσιακά σπίτια, μαγαζάκια με τοπικά προϊόντα και ταβέρνες με καλό φαγητό. Με το όνομα του να προέρχεται από δέντρο που ευδοκιμεί στην περιοχή, πρόκειται ουσιαστικά για οικισμό του Μεγάλου Χωριού, στις όχθες του Καρπενησιώτη ποταμού (ενώνεται µε το κυρίως χωριό µε ένα πέτρινο γεφύρι).
Το χωρίο Προυσός είναι ακόμη ένα ιστορικό χωριό ή αλλιώς ένας κρυμμένος θησαυρός στην Ευρυτανία. Είναι ταυτισμένο με το κοντινό μοναστήρι αλλά και το φαράγγι. Η μονή της Παναγιάς της Προυσιώτισσας (ή αλλιώς το Μοναστήρι του Προυσού) δεν έχει μόνο ιστορικό ενδιαφέρον -με ιστορικά αρχεία που επιβεβαιώνουν την ύπαρξή του ήδη από τον 12ο αιώνα και με ντόπιους θρύλους να λένε ότι είχε χτιστεί ακόμα νωρίτερα (τον 9ο αιώνα) γύρω από μια κρυμμένη εικόνα της Παναγίας. Στην πιο σύγχρονη ιστορία το μοναστήρι χρησίμευσε ως καταφύγιο για τους επαναστατημένους Έλληνες απέναντι στους Οθωμανούς και ακόμα αργότερα απέναντι στους Ναζί.
👉 Tip: Λίγο μετά το Μεγάλο χωριό, στο δρόμο για την Ιερά Μονή Προυσού, αξίζει να κάνεις μια στάση στα “Πατήματα της Παναγίας”. Είναι ένα αξιοπερίεργο και ανερμήνευτο γεωλογικό φαινόμενο, καθώς στον κάθετο βράχο και ενσωματωμένο σ’ αυτό φαίνονται επτά διαφορετικού χρώματος σχήματα που έχουν την μορφή πατημάτων. Το εικονοστάσι για τα Πατήματα της Παναγίας της Προυσιώτισσας βρίσκεται ακριβώς πάνω στο δρόμο. Από το σημείο αυτό σύμφωνα με την παράδοση, πέρασε η Παναγία στο δρόμο της για τον Προυσό.
Ακόμη δύο όμορφα χωριά που εμείς επισκεφθήκαμε είναι το Κλαυσί αλλά και οι Κορυσχάδες που βρίσκονται επίσης πολύ κοντά στο Καρπενήσι αλλά και στα υπόλοιπα χωριά πιο πάνω. Το Κλαυσί με το ιδιαίτερο όνομα του είναι ένα από τα μη τουριστικά χωριά, διατηρεί την παραδοσιακή του ταυτότητα διατηρώντας μόνο μια ταβέρνα και ένα καφέ και είναι γνωστό για κυρίως για το μοναδικό παλαιοχριστιανικό μνημείο που υπάρχει σε ολόκληρο το νομό, τη βασιλική του Αγίου Λεωνίδη. Οι Κορυσχάδες είναι ένα από τα πιο διάσημα χωριά εδώ (καθόλου άδικα θα λέγαμε!) μιας και η ομορφιά του “μαγνητίζει” τον επισκέπτη από τα πρώτα λεπτά. Με πετρόχτιστα καλντερίμια και όμορφα αρχοντικά άψογα διατηρημένα σε “γυρίζουν” πίσω στο χρόνο. Είναι ένα ακόμη χωριό με μεγάλη ιστορική σημασία, μιας και στη πλατεία βρίσκεται το διατηρητέο πέτρινο σχολείο, χώρος με βαρύνουσα ιστορική σημασία, καθώς εκεί έλαβαν χώρα οι εργασίες του Εθνικού Συμβουλίου κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Στο σχολείο στεγάζεται σήμερα το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης,
👉 Tip: Στο εσωτερικό του Μουσείου Εθνικής Αντίστασης, αξίζει κανείς να παρατηρήσει τις τοιχογραφίες ηρώων της αντίστασης, αλλά και των ηρώων του 1821, οι οποίες είχαν γίνει για ιστορικούς λόγους. (Τ. 2237024996, ανοιχτό κάθε Τετάρτη έως και Κυριακή 10:00 – 15:00).
Για το τέλος άφησα τα Φιδάκια μιας και ήταν το τελευταίο από τα χωριά της Ευρυτανίας που επισκεφθήκαμε, ένα πραγματικά ανέγγιχτο διαμάντι της περιοχής. Τα Φιδάκια ή αλλιώς Φθάκια όπως συνηθίζουν να αποκαλούν οι ντόπιοι, είναι ένα από τα πιο ορεινά χωριά, με υψόμετρο 920 μέτρων στις πλαγιές του όρους Χελιδώνα. Ο δρόμος για να φθάσεις είναι αρκετά στενός αλλά και με πολλές στροφές αλλά πραγματικά η διαδρομή μέσα στα έλατα σε μαγεύει. Συνολικά απέχει από το Καρπενήσι γύρω στα 25 χλμ. Ο οικισμός ξεχωρίζει για τα καλαίσθητα σπίτια του και για το πολεοδομικό του σχήμα που ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους οικισμούς της περιοχής. Για τους παραπάνω λόγους είναι ανακηρυγμένος παραδοσιακός οικισμός. Στο ψηλότερο σημείο του οικισμού είναι ορατά υπολείμματα αρχαίας εγκατάστασης. Σύμφωνα με μία άποψη στην περιοχή βρισκόταν η Αρχαία Οιχαλία πρωτεύουσα της Ευρυτανίας.
👉 Tip: Τα Φιδάκια προσφέρουν απίστευτη θέα προς την τεχνητή λίμνη Κρεμαστών και όχι μόνο.
Διάβασε ακόμη: Πρώτο ταξίδι με μωρό, 7 χρήσιμες συμβουλές για να περάσετε τέλεια.
Must αξιοθέατα της περιοχής
Εκτός από παραδοσιακά χωριά στην Ευρυτανία θα βρεις πολλά ακόμη αξιοθέατα και σημεία – μέρη με θρησκευτικό αλλά και ιστορικό πλούτο που δεν γίνεται να μην τα επισκεφθείς. Όπως η Ιερά Μονή Προυσού, που θα μπορούσε να είναι και ένας από τους λόγους για να επισκεφθείς αυτό το μέρος της χώρας μας. Tο όνομα της Μονής οφείλεται στη θαυματουργή εικόνα της “Παναγίας Προυσιώτισσας” και αποτελεί πνευματικό και Προσκυνηματικό κέντρο ολόκληρης της περιοχής. Είναι χτισμένη σε απόκρημνη, βραχώδη περιοχή μεταξύ των βουνών Χελιδώνα, Καλιακούδα και της οροσειράς του Παναιτωλικού, η οποία είναι κατάφυτη με έλατα. Ένα επίσης must – visit μέρος της περιοχής που αξίζει να επισκεφθείς είναι η εντυπωσιακή τεχνητή λίμνη Κρεμαστών, προσφέροντας μεγάλο αριθμό υπαίθριων δραστηριοτήτων. Συγκεντρώνει τα νερά των ποταμών Αχελώου, Αγραφιώτη και Ταυρωπού. Εκεί βρίσκεται ο μεγαλύτερος Υδροηλεκτρικός Σταθμός της ΔΕΗ στη χώρα μας, ενώ στα νερά της λίμνης είναι βυθισμένη η Επισκοπή, μία από τις σημαντικότερες εκκλησίες της περιοχής.
Η διαμονή μας
Για την διαμονή μας επιλέξαμε να μείνουμε σε ένα πολύ όμορφο ξενώνα στο Μεγάλο Χωριό. Ο ξενώνας Λεβάντα βρίσκεται στο κατάλληλο σημείο για να μπορέσεις να εξερευνήσεις το χωριό με τα πόδια, είναι δηλαδή μια ανάσα από το κέντρο του και αυτό σίγουρα είναι ένα πλεονέκτημα για εμάς που είχαμε μαζί μας την μικρή και χρησιμοποιούσαμε συνεχώς το καρότσι. Ακόμη έχει πολύ άνετα δωμάτια, καθαρά και με πολύ όμορφη διακόσμηση. Δύο επιπλέον συν δεν θα μπορούσαν να είναι αλλά από το πλούσιο πρωινό με τοπικά εδέσματα αλλά και η θέα από το μπαλκόνι μας, όπου έβλεπε το παλιό και νέο χωριό. Το συσταίνουμε ανεπιφύλακτα σε οικογένειες αλλά και ζευγάρια.
👉 Tip: Ανάλογα με το πρόγραμμα που έχεις επιλέξει να φτιάξεις για την Ευρυτανία, κάπως έτσι αξίζει να ρυθμίσεις και την διαμονή σου. Αν έχεις σκοπό να εξερευνήσεις αρκετά μέρη τριγύρω και να επισκεφθείς πολλά χωριά (όπως και εμείς), αξίζει να επιλέξεις να μείνεις σε ένα από αυτά π.χ Μεγάλο Χωριό ή Νέο Μικρό Χωριό.
Διάβασε ακόμη: Γρεβενά, εξερευνώντας τα πιο όμορφα χωριά τους.
Τοπική κουζίνα
Η Ευρυτανία είναι ένας τόπος ευλογημένος και πλούσια σε πρώτες ύλες και αρκετά παραδοσιακά φαγητά που αξίζει να δοκιμάσεις. Αν βρεθείς λοιπόν εδώ μην διστάσεις να δοκιμάσεις ντόπια ψητή πέστροφα, παραδοσιακές πίτες με διάφορα λαχανικά ή κρεατικά και κυνήγι. Ακόμη από τα κρεατικά αξίζει να δοκιμάσεις κόκορα κρασάτο, γίδα βραστή, κοκορέτσι. Από ζυμαρικά αξίζουν πολύ οι χυλοπίτες που κυρίως σερβίρονται με κρέας (π.χ. Χυλοπίτες με ζυγούρι) αλλά και από γαλακτοκομικά το λευκό τυρί τσαλαφούτι.
Από γλυκά το γαλακτομπούρεκο, το εκμέκ, τα γλυκά του κουταλιού αλλά και το μέλι έχουν την τιμητική τους εδώ.
👉 Tip: Το πιο νόστιμο γαλακτομπούρεκο θα τα δοκιμάσεις στο κέντρο του Μεγάλου Χωριού, στο μαγαζί ‘Ρακόμελο’ ή αλλιώς το Γαλακτομπούρεκο του Καρβέλη, Αξίζει να καθίσεις στην όμορφη αυλή του παραδοσιακού καφέ και να απολαύσεις το γευστικό γαλακτομπούρεκο που λέγεται ότι είναι το καλύτερο στην Ευρυτανία αλλά και σαν δεύτερο γλυκό προτίμησε το εκμέκ κανταΐφι.
Τι άλλο αξίζει να κάνεις στην Ευρυτανία
✅ Πεζοπορία: Η Ευρυτανία έχει αμέτρητα περιπατητικά μονοπάτια άλλωστε η περιοχή φημίζεται για τέτοιου είδους δραστηριότητες. Αν αγαπάς την πεζοπορία και λατρεύεις να εξερευνάς την φύση περπατώντας τότε η Ευρυτανία θα γίνει ο δικό σου παράδεισος.
✅ Εξερεύνησε τα Φαράγγια της περιοχής: Ένα από τα διασημότερα μέρη της περιοχής δεν είναι άλλο από το φαράγγι ΠάνταΒρέχει. Ένα φυσικό τοπίο που καθηλώνει με την ομορφιά του. Μπορεί το μονοπάτι για να φθάσεις είναι αρκετά δύσβατο, αλλά στο τέλος της διαδρομής η ομορφιά αποζημιώνει. Ακόμη το Φαράγγι της Μαύρης Σπηλιάς είναι επίσης εντυπωσιακό με διαδρομή σχετικά βατή 20 – 30 λεπτά.
✅ Κάνε Ιππασία: Μια επίσης πολύ ενδιαφέρον δραστηριότητα είναι η ιππασία. Το Sallon Park είναι το ιδανικό μέρος για μικρούς και μεγάλους που θα σε κάνει να νιώσεις και πάλι παιδί. Διαθέτει αρκετές δραστηριότητες που από τις κορυφαίες του είναι σίγουρα η ιππασία.
✅ Επίσκεψη στο Χιονοδρομικό Κέντρο Βελουχίου: Αν επισκεφθείς την περιοχή χειμώνα, τότε είναι ένα από τα μέρη που σίγουρα αξίζει να επισκεφθείς.
✅ Να βρεθείς στην θέση Τσαγκαράλωνα, όπου είναι από τα ομορφότερα σημεία της Ευρυτανίας, καθώς η θέα που θα αντικρύσεις είναι άκρως εντυπωσιακή. Από εκεί θα έχεις την τέλεια θέα ως προς την λίμνη Κρεμαστών και βρίσκεται μόλις λίγα χιλιόμετρα από το ορεινό χωριό Φιδάκια.
Χρήσιμα Tips
✈️ Ο δρόμος μέχρι να φθάσεις στο Καρπενήσι είναι αρκετά στενός και με στροφές. Απαιτείτε σίγουρα μεγάλη προσοχή κυρίως τις βραδινές ώρες.
✈️ Οι καλύτερες εποχές για να επισκεφθείς τα μέρη που επισκεφθήκαμε είναι σίγουρα άνοιξη – καλοκαίρι αλλά φθινόπωρο. Εμείς επισκεφθήκαμε φθινόπωρο την περιοχή και πραγματικά άξιζε με χίλια! Ολόκληρες εκτάσεις πράσινου είχαν μεταμορφωθεί σε πορτοκαλοκόκκινες και χρυσές και το κάθε τοπίο φάνταζε σαν να έχει βγει από τον πιο όμορφο πίνακα ζωγραφικής.
✈️ Αν είσαι λάτρεις της ιστορίας και των μουσείων, τότε μπορείς να επισκεφθείς το Λαογραφικό μουσείο που βρίσκεται στο Μεγάλο Χωριό.
✈️ Η καλύτερη εποχή για να διασχίσεις το φαράγγι Πάνταβρέχει είναι το καλοκαίρι.
✈️ Στην είσοδο του Μικρού Παλαιού Χωριού υπάρχει το το Μνημείο των 13 θυμάτων της κατολίσθησης σε μία ήσυχη τοποθεσία με μεγάλα πλατάνια και δροσερό τρεχούμενο νερό.
✈️ Στο Μικρό Παλαιό Χωριό αξίζει να επισκεφθείς την όμορφη εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος και να παρατηρήσεις το εντυπωσιακό ρολόι στην είσοδο δεν υπάρχουν αριθμοί. Τις ώρες υποδεικνύουν γράμματα που σχηματίζουν το όνομα της κόρης του Κωνσταντινουπολίτη δωρητή, Ελένη Δ. Σιδέρη.
✈️ Αν επισκεφθείς τα Φιδάκια (ένα από τα ομορφότερα χωριά) στην έξοδο σου από εκεί μην πάρεις τον δρόμο που οδηγεί στην Γέφυρα Της Επισκοπής αλλά αξίζει να επιστρέψεις πίσω στο Καρπενήσι.
✈️ Πριν φύγεις αξίζει να αγοράσεις τοπικά προϊόντα της περιοχής. Εμείς αγοράσαμε από ένα μαγαζάκι στο Μεγάλο Χωριό χυλοπίτες, τραχανά, ρακόμελο αλλά και μαρμελάδα κάστανο που τόσο νόστιμη δεν είχαμε ξαναδοκιμάσει.
✈️ Οι τιμές είναι αρκετά προσιτές όσο αφορά το φαγητό αλλά και την διαμονή με πληθώρα επιλογών.